Dirección
Egnatia 154 - Salónica 54636
Teléfono
+30 2313 098 159
La idea de trasladar el concepto de "sobrevivir en una isla desierta" al mundo del marketing no es casual. Se inspira en historias humanas y en la mentalidad de supervivencia.
Στον σύγχρονο κόσμο των επιχειρήσεων, η έννοια του Marketing έχει καταλάβει κεντρική θέση ως ο μοχλός που κινεί την ανάπτυξη, τη φήμη και τα έσοδα μιας εταιρείας. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο σύνθετη: οι αγορές μεταβάλλονται ραγδαία, ο ανταγωνισμός εντείνεται με αστραπιαία ταχύτητα, και οι καταναλωτές αλλάζουν συνεχώς προτιμήσεις. Σκεφτείτε για μια στιγμή πως βρισκόσαστε σε ένα απομονωμένο νησί, χωρίς πολλές πηγές, αλλά με την ανάγκη να διατηρηθείτε στη ζωή. Κάπως έτσι μπορεί να μοιάζει καμιά φορά το επιχειρηματικό τοπίο: πρέπει να επιβιώσουμε και ταυτόχρονα να βρούμε τρόπους εξέλιξης, δημιουργικότητας και καινοτομίας.
Η ιδέα να μεταφέρουμε την έννοια της “επιβίωσης σε ένα ερημονήσι” στον κόσμο του Marketing δεν είναι καθόλου τυχαία. Εμπνέεται από τις ανθρώπινες ιστορίες και τη νοοτροπία της επιβίωσης. Αυτό που διδάσκει η εμπειρία της “απομόνωσης” – είτε πρόκειται για μια τηλεοπτική εκπομπή τύπου «Castaway» είτε για μια πραγματική κατάσταση – είναι ότι ο άνθρωπος θα βρει πηγές, ιδέες και στρατηγικές από το μηδέν, αρκεί να είναι εφευρετικός, ευέλικτος και προσαρμοστικός. Με παρόμοιο τρόπο, μια επιχείρηση οφείλει να βρίσκει πάντα νέες τεχνικές και τακτικές ώστε να προσελκύει το ενδιαφέρον των καταναλωτών, να δημιουργεί brand awareness και να μένει ψηλά στη συνείδηση του κοινού.
Στο παρόν κείμενο, θα μελετήσουμε πώς αυτή η “λογική της επιβίωσης” μπορεί να εφαρμοστεί δυναμικά στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον, παραπέμποντας και στο πώς η HubSpot στο αρχικό της άρθρο – πηγή – αντιλαμβάνεται τη μεταφορά της επιβίωσης από την απομόνωση στο δημιουργικό οικοσύστημα του Marketing. Μέσα από αυτήν τη μεταφορά, θα δούμε συμβουλές, βήματα και παραδείγματα για το πώς μπορείτε να κρατήσετε την επιχείρησή σας ενεργή, ευέλικτη και πάντα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Παράλληλα, θα συμπεριλάβουμε επιπλέον πληροφορίες από έγκυρες πηγές, καθώς και πρακτικές προτάσεις για τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης marketing στρατηγικής. Το marketing plan σας πρέπει να είναι ευέλικτο, προσανατολισμένο στη δημιουργία αξίας για τον πελάτη, ανοιχτό στην καινοτομία και ταυτόχρονα πιστό στους θεμελιώδεις στόχους της επιχείρησής σας.
Πριν όμως ξεκινήσουμε την αναλυτική προσέγγιση, αξίζει να τονιστεί ότι το Marketing δεν είναι μια στατική διαδικασία. Οποιαδήποτε καταιγίδα αλλαγών στην αγορά, το τεχνολογικό περιβάλλον ή τις ανάγκες των καταναλωτών μπορεί να σας φέρει σε μια κατάσταση… “απομόνωσης”, όπου θα χρειαστεί να επινοήσετε έξυπνους τρόπους για να αντέξετε και να προοδεύσετε. Εδώ ίσως βρίσκεται και η απόλυτη ομορφιά του Marketing: είναι αέναο, γεμάτο ρίσκο, μα συνάμα γεμάτο ευκαιρίες και πηγές δύναμης για όσους ξέρουν να το αξιοποιούν.
Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στα αχαρτογράφητα νερά της Marketing επιβίωσης και ανάπτυξης.
Γιατί να εμπνευστούμε από σενάρια επιβίωσης όπως αυτά που βλέπουμε σε ταινίες τύπου “Castaway” ή τηλεοπτικές εκπομπές; Η απάντηση είναι απλή: όταν είσαι αποκλεισμένος από όλους, η δημιουργικότητα είναι το κλειδί για να λύσεις προβλήματα. Στον επιχειρηματικό χώρο, ειδικά όταν ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος ή όταν αντιμετωπίζετε κρίσιμες αλλαγές (π.χ. στροφή σε ψηφιακές αγορές, νέα δεδομένα στην ψηφιακή τεχνολογία, μετασχηματισμό του κοινωνικού ή οικονομικού πλαισίου), οφείλετε να ενεργοποιήσετε όλες τις δημιουργικές σας εφεδρείες.
Σε ακραίες συνθήκες επιβίωσης, ο άνθρωπος μετατρέπει ένα άδειο κοχύλι σε σκεύος μαγειρέματος ή μια ψάθα σε στέγη. Έτσι και στο Marketing, αξιοποιείτε κάθε δυνατή πηγή. Κάθε μέσο επικοινωνίας, κάθε άμεση ή έμμεση τεχνική μπορεί να γίνει χρήσιμη. Για παράδειγμα, η marketing en redes sociales προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει όχι μόνο στη συλλογή δεδομένων για το κοινό σας, αλλά και στη δημιουργία βαθύτερων δεσμών (engagement) με τη μάρκα σας. Κάτι που παλαιότερα γινόταν κυρίως μέσω μεγάλων διαφημίσεων, τώρα γίνεται μέσω προσωποποιημένης και στοχευμένης επικοινωνίας.
Στο νησί της απομόνωσης, μπορεί η βασική πηγή τροφής να είναι τα ψάρια και τα φρούτα που θα βρείτε. Στο Marketing, οι πηγές που θα σας “θρέψουν” είναι οι πλατφόρμες που χρησιμοποιούν οι πελάτες σας, τα κανάλια διανομής και επικοινωνίας που ταιριάζουν στο προφίλ του προϊόντος ή της υπηρεσίας σας. Είτε μιλάμε για email marketing (για να στέλνετε προσωποποιημένα newsletters με προσφορές και νέα), είτε για blogs (για content marketing που ενισχύει το brand awareness), πρέπει να είστε σε συνεχή αναζήτηση νέων “πηγών” και πόρων.
Όπως ο επιζών στο νησί πρέπει να ελέγχει την παλίρροια, τον καιρό και τους φυσικούς πόρους του για να ξέρει πότε μπορεί να ψαρέψει ή να μαζέψει φρούτα, έτσι κι εσείς πρέπει συνεχώς να εκτιμάτε την αποτελεσματικότητα της marketing strategy σας. Εργαλεία αναλυτικής (analytics), παρακολούθηση KPIs (Key Performance Indicators) και επαναξιολόγηση των αποτελεσμάτων είναι μόνο μερικά από τα βήματα που απαιτούνται. Με αυτόν τον τρόπο, βελτιώνετε συχνά το marketing plan σας για να είστε βέβαιοι ότι έχετε αποτέλεσμα.
Μια από τις σημαντικότερες αρχές επιβίωσης σε ακραία περιβάλλοντα είναι η προσαρμοστικότητα. Στον κόσμο του Marketing, αυτό σημαίνει πως ό,τι δούλευε πριν λίγα χρόνια δεν είναι εγγυημένο ότι θα δουλέψει αύριο. Οι τάσεις καταναλωτικής συμπεριφοράς, οι πλατφόρμες redes sociales και οι τεχνολογικές εξελίξεις αλλάζουν αστραπιαία.
Για παράδειγμα, παλιότερα τα “ψυχρά” τηλεφωνήματα (cold calls) ήταν μια βασική τεχνική για lead generation. Σήμερα, μπορεί να αποδειχτεί λιγότερο αποδοτική σε σύγκριση με μια στοχευμένη inbound marketing στρατηγική. Όταν αντιλαμβάνεστε ότι μια τακτική εξασθενεί, πρέπει να είστε σε θέση να τη βελτιώσετε ή να την αντικαταστήσετε, διατηρώντας ωστόσο τις βασικές αξίες του brand σας.
Όταν είστε απομονωμένοι σε ένα νησί μαζί με άλλους επιζώντες, η αποτελεσματική συνεργασία μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Στο Marketing, η δικτύωση και οι συνεργασίες (co-branding, joint ventures) μπορούν να ανοίξουν δρόμους που δεν φανταζόσασταν. Η συνέργεια με άλλες επιχειρήσεις, ειδικά όταν έχουν συμπληρωματικές υπηρεσίες ή προϊόντα με τα δικά σας, μπορεί να διευρύνει το κοινό σας και να αυξήσει εκθετικά τη brand awareness.
Παράδειγμα: αν διαθέτετε ένα e-shop με ρούχα, η συνεργασία με μια εταιρεία αξεσουάρ ή υποδημάτων σε κοινές προωθητικές ενέργειες στα redes sociales μπορεί να αποδώσει αμοιβαία. Έτσι, και οι δύο “επιζώντες” βοηθούν ο ένας τον άλλο να αντέξει στην “ερημιά” του ανταγωνισμού, πετυχαίνοντας καλύτερα αποτελέσματα στο marketing funnel.
Σε ένα νησί-ερημιά, δεν μπορείτε να χάνετε πόρους και ενέργεια άσκοπα. Κάθε βότσαλο ή κοχύλι μπορεί να έχει μια χρήση. Στο Marketing, συχνά παραβλέπουμε πόσο πολύτιμα είναι τα δεδομένα των ήδη υπαρχόντων πελατών μας. Το ξέρατε ότι η προσέλκυση νέων πελατών είναι πολλαπλάσια πιο ακριβή από το να διατηρήσετε υπάρχοντες πελάτες ικανοποιημένους;
Επενδύστε σε consumer engagement διατηρώντας ανοιχτή επικοινωνία με την πελατειακή σας βάση, στέλνοντας εξατομικευμένα μηνύματα, ή κάνοντας στοχευμένες προωθήσεις. Ενεργοποιήστε την τεχνική του upselling και cross-selling με βάση τα ενδιαφέροντα του κοινού σας. Έτσι, αξιοποιείτε στο έπακρο το “νησί” των ήδη υπαρχόντων πελατών.
Όπως κι ένας ναυαγός φτιάχνει ένα αυτοσχέδιο καταφύγιο και ένα πρόγραμμα αναζήτησης τροφής, έτσι κι εσείς χρειάζεστε ένα ολοκληρωμένο marketing plan με ξεκάθαρους στόχους και μεθόδους μέτρησης. Ακολουθούν μερικά βήματα που θυμίζουν την πραγματικότητα της επιβίωσης και μεταφράζονται άμεσα σε πρακτικές Marketing.
Το πρώτο βήμα είναι να ξέρετε ποιο είναι το “νησί” στο οποίο θα επιβιώσετε. Με άλλα λόγια, το target group σας. Ποιοι είναι οι άνθρωποι που θέλετε να φτάσετε; Τι ηλικία έχουν, ποιες ανάγκες τους μπορείτε να ικανοποιήσετε, πού συχνάζουν διαδικτυακά;
Η χαρτογράφηση του κοινού σας περιλαμβάνει:
Χωρίς αυτή την αρχική χαρτογράφηση, ρισκάρετε να σπαταλήσετε πόρους (growth hacking τακτικές δεν μπορούν να εφαρμοστούν σωστά, εάν δεν κατανοείτε σε βάθος το κοινό σας).
Όπως ο ναυαγός ορίζει μικρούς, άμεσους στόχους (π.χ. να βρει πόσιμο νερό) και μεγαλύτερους (π.χ. να κατασκευάσει σχεδία για να φύγει από το νησί), εσείς πρέπει να θέσετε συγκεκριμένους στόχους στο Marketing. Αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν:
Οι στόχοι αυτοί πρέπει να είναι SMART: Specific (συγκεκριμένοι), Measurable (μετρήσιμοι), Achievable (εφικτοί), Relevant (σχετικοί με το γενικότερο πλάνο) και Time-bound (χρονικά προσδιορισμένοι).
Το “καταφύγιο” είναι η διαδικτυακή και φυσική παρουσία σας, η ιστοσελίδα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα καταστήματα ή τα σημεία πώλησης, το όνομα και το λογότυπό σας. Όλα αυτά αποτελούν το brand awareness που χτίζετε.
Σε συνθήκες επιβίωσης, οφείλετε να αξιοποιήσετε οτιδήποτε σας δίνει ενέργεια. Στον κόσμο του Marketing, το περιεχόμενο (άρθρα, βίντεο, εικόνες, podcast) είναι το «φαγητό» για τους αλγόριθμους, αλλά και το «καύσιμο» για να κινήσετε τα συναισθήματα και το ενδιαφέρον των καταναλωτών.
En content marketing πρέπει να δημιουργεί αξία στο κοινό. Παράδειγμα: αν πουλάτε προϊόντα γυμναστικής, δώστε δωρεάν οδηγούς προπόνησης, συμβουλές για υγιεινή διατροφή ή ακόμα και inspirational βίντεο με ανθρώπους που πέτυχαν τους στόχους τους. Αυτό χτίζει εμπιστοσύνη, ενισχύει την brand awareness και μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερο engagement.
Παράλληλα, το περιεχόμενο τροφοδοτεί και το email marketing. Στέλνοντας ποιοτικές πληροφορίες στο κοινό σας, δημιουργείτε προστιθέμενη αξία στην επικοινωνία σας, όχι απλώς διαφημίσεις.
Όπως ο ναυαγός είναι σε μια διαρκή αναζήτηση για φαγητό και καθαρό νερό, έτσι κι εσείς πρέπει να διατηρείτε αμείωτη την επιθυμία σας να βελτιώνεστε, να ελέγχετε τα στατιστικά σας και να πειραματίζεστε με νέες μεθόδους. Το growth hacking στηρίζεται ακριβώς σε αυτό: τη συνεχή δοκιμή νέων ιδεών και την άμεση μέτρηση των αποτελεσμάτων τους.
Όλα αυτά συντελούν στο να βρίσκετε διαρκώς νέες πηγές “επιβίωσης” και ανάπτυξης.
Δεν είναι μόνο θεωρία. Πολλές εταιρείες έχουν βρεθεί σε αντίξοες συνθήκες και κατάφεραν όχι απλώς να επιβιώσουν, αλλά να εξελιχθούν θεαματικά.
Η εταιρεία ξεκίνησε ως υπηρεσία ενοικίασης DVD μέσω ταχυδρομείου. Όταν το streaming και η ψηφιακή τεχνολογία έκαναν την εμφάνισή τους, η Netflix δεν έμεινε κολλημένη στο αρχικό της μοντέλο. Αντιθέτως, διαμόρφωσε μια δυναμική marketing strategy: δημιούργησε πλατφόρμα streaming, επένδυσε σε πρωτότυπο περιεχόμενο (content marketing σε βαθμό υπερπαραγωγής) και άλλαξε ολόκληρο το τοπίο της οικιακής ψυχαγωγίας. Η προσαρμοστικότητα και η επιθετική διείσδυση σε νέες αγορές ήταν τα κλειδιά της “επιβίωσής” της.
Τα Starbucks δεν είναι απλώς καφετέριες. Πρόκειται για μια εμπειρία. Από την πρώτη στιγμή που άρχισαν να επενδύουν σε marketing en redes sociales και mobile apps, φάνηκε ότι επέλεγαν τον δρόμο της καινοτομίας. Ενσωμάτωσαν ανταποδοτικά προγράμματα (loyalty programs), ειδικά για κινητά, και ανέπτυξαν μοναδικά κανάλια επικοινωνίας με το κοινό. Τα Starbucks έδειξαν ότι, σαν μια επιχείρηση σε “ερημονήσι”, αναζήτησαν τρόπους να κρατήσουν κοντά τους τους υπάρχοντες πελάτες αλλά και να προσελκύσουν νέους.
Η LEGO πέρασε από δύσκολες οικονομικές περιόδους, ώσπου συνειδητοποίησε ότι η μεγαλύτερή της δύναμη ήταν η κοινότητα των φανατικών οπαδών της. Μέσω inbound marketing στις πλατφόρμες της, η LEGO ξεκίνησε να συλλέγει ιδέες για νέα σετ (LEGO Ideas) και να φέρνει σε επαφή οπαδούς από όλο τον κόσμο. Η κοινότητα λειτούργησε ως ένα “σωσίβιο” επικοινωνίας και δέσμευσης, επιτρέποντας στην εταιρεία να αντιλαμβάνεται έγκαιρα τις επιθυμίες του κοινού. Αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα χρήσης της “κοινοκτημοσύνης” ως εργαλείου επιβίωσης και ανάπτυξης.
En inbound marketing είναι σαν το να έχετε μια ευωδιαστή φωτιά στο νησί για να προσελκύσετε τα πλοία. Αντί να “κυνηγάτε” τους καταναλωτές με επαναλαμβανόμενες ή ενοχλητικές διαφημίσεις, φροντίζετε ώστε το περιεχόμενό σας να είναι τόσο καλό και στοχευμένο που οι καταναλωτές έρχονται από μόνοι τους.
En marketing en redes sociales δεν είναι απλώς να ποστάρετε ό,τι σας έρθει στο μυαλό. Χρειάζεται στρατηγική και δημιουργία ουσιαστικής σχέσης με το κοινό. Κάθε πλατφόρμα (Facebook, Instagram, LinkedIn, TikTok κ.λπ.) έχει διαφορετική δυναμική. Προσαρμόστε τα μηνύματά σας ανάλογα:
Η διαχείριση των κοινωνικών δικτύων απαιτεί συχνή αλληλεπίδραση: σχόλια, μηνύματα, contests, polling. Όσο περισσότερο αλληλεπιδράτε, τόσο μεγαλώνει το consumer engagement.
Ο κόσμος αγαπάει τις ιστορίες. Ακόμη και στην πιο σκληρή συνθήκη επιβίωσης, ο άνθρωπος χρειάζεται να αφηγείται, να ακούει και να μοιράζεται εμπειρίες. Έτσι, στο content marketing, η αφήγηση είναι βασικό συστατικό για να τραβήξετε την προσοχή.
Πολλοί πιστεύουν ότι το email marketing έχει ξεπεραστεί. Λάθος! Είναι ένα από τα πιο κερδοφόρα κανάλια, εφόσον γίνεται σωστά. Θυμηθείτε όμως να το αντιμετωπίσετε σαν επικοινωνία επιβίωσης:
Όταν οι πόροι είναι περιορισμένοι – όπως σε ένα νησί – πρέπει να βρείτε τρόπους να “μεγεθύνετε” το οτιδήποτε. Το growth hacking είναι ακριβώς αυτό: έξυπνα κόλπα και καινοτόμες τεχνικές για ταχεία ανάπτυξη.
Όποιος προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα ερημονήσι, ενίοτε κάνει λάθη. Το ίδιο ισχύει και στο Marketing. Το σημαντικότερο όμως είναι να μαθαίνουμε από αυτά.
Ο ναυαγός ίσως μετράει τις μέρες που πέρασε στο νησί, την ποσότητα τροφής ή νερού που κατάφερε να εξασφαλίσει. Εσείς στο Marketing μετράτε:
Η τακτική ανασκόπηση αυτών των μετρήσεων σας επιτρέπει να καταλαβαίνετε αν βρίσκεστε σε τροχιά “επιβίωσης” ή αν χρειάζεστε επείγουσες αλλαγές.
Όταν έχετε καταφέρει να βρείτε έναν ικανοποιητικό ρυθμό επιβίωσης στο πρώτο σας “νησί”, ίσως θελήσετε να αναζητήσετε και νέα εδάφη. Στο επιχειρηματικό περιβάλλον, αυτό σημαίνει επέκταση σε νέες αγορές. Ωστόσο, οφείλετε να είστε προσεκτικοί:
Κανένας ναυαγός δεν επιβιώνει εύκολα ολομόναχος. Στο Marketing, η ανθρώπινη ομάδα γύρω από το brand σας είναι ο παράγοντας που θα δώσει “πνοή” και αποτελεσματικότητα.
Κάθε μέλος χρειάζεται να έχει ξεκάθαρους ρόλους, όπως και σε μια ομάδα επιζώντων, ώστε να αξιοποιούνται οι δεξιότητες του καθενός στο μέγιστο.